Bebeklerde Mide Üşütmesi Neden Olur?

Bebeklerde Mide Üşütmesi Neden Olur?

Mide gribi, mide virüsü ve gastroenterit olarak da adlandırılan mide üşütmesi, yaygın rastlanan bir hastalıktır. Mide üşütmesine genellikle norovirüs, adenoviüs, rotavirüs ya da astrovirüs gibi virüsler neden olur. 5 yaş altı çocuklarda mide üşütmesinin en yaygın nedeni norovirüstür. Rotavirüs kaynaklı mide üşütmesi vakaları, aralık-nisan ayları arasında artar. Astrovirüs ise genellikle bağışıklık sisteminin zayıf olduğu dönemlerde mide üşütmesine neden olabilir. Norovirüs daha bulaşıcıdır ve her yaştan insanı etkileyebilir. Rotavirüs, adenovirüs ve astrovirüs ise daha çok bebekleri ve çocukları etkiler. Bazı bakteriler de mide üşütmesine neden olabilir. 

Mide üşütmesi, hem yetişkinlerde hem de bebeklerde ve çocuklarda görülse de küçük yaşlarda daha sık yaşanır. Bunun nedeni bebeklerin belli bir aydan sonra ellerine aldıkları her şeyi ağızlarına götürmeye yatkın olmalarıdır. 1 yaşındaki bebeklerde mide üşütmesi, çocukların hijyen alışkanlıklarına çok dikkat etmemesinden kaynaklanabilir. Mide üşütmesine neden olan virüsler, aile içinde ya da kreş gibi ortamlarda çok hızlı yayılır. Dolayısıyla evde mide üşütmesi şikayeti olan bir yetişkin varsa bebeklerin de bu hastalığı kapma olasılığı oldukça yüksektir.^{1 2}

Bebeklerde Mide Üşütmesi Belirtileri Nelerdir?

Bebeklerde mide üşütmesi belirtileri, genellikle bebeğin enfekte biriyle temas etmesinden ya da kontamine yiyecek yedikten veya su içtikten sonra ortaya çıkar. Bebeklerde mide üşütmesinin belirtileri şunlar olabilir:

• Genellikle sulu ve gazlı ishal 
• Karın ağrısı ve kramplar
• Mide bulantısı
• Kusma
• İştahsızlık
• Hafif ateş 
• Titreme
• Ağlama
• Huzursuzluk
• Yorgunluk
• Uyku hali ^{1 3}

“Yeni doğan bebeklerde mide üşütmesi nasıl anlaşılır?” sorusunun cevabı da yine bu belirtilerdir.

Bebeklerde Mide Üşütmesine Ne İyi Gelir?

Mide üşütmesinin belirli bir tedavisi yoktur ve genellikle herhangi bir tedaviye ihtiyaç duyulmadan kendiliğinden iyileşir. Yine de bebeğinizin daha iyi hissetmesine ve hastalığı daha rahat atlatmasına yardımcı olmak için aşağıdaki ipuçlarını deneyebilirsiniz.

Sıvı Tüketimini Artırın

Bebeğinizi anne sütüyle besliyorsanız susuz kalmamasına yardımcı olmak için bol bol emzirin.  6 aylık ve daha büyük bebeklerle çocukları bol bol su tüketmeleri için teşvik edin. Çocuğunuz kusuyorsa sıvı tüketimine küçük yudumlarla başlayın, her 4-5 dakikada bir 1-2 çay kaşığı kadar sıvı verin. Bebekler emmek veya biberonla beslenmek istemiyorsa, küçük miktarlarda sıvı vermek için bir şırınga kullanmayı deneyin. Çocuk doktorunuzun önermesi durumunda su, şeker ve tuzdan oluşan ağızdan rehidrasyon çözeltilerini de destek amaçlı kullanabilirsiniz. Şekerli meyve sularından, elektrolit sıvılarından uzak durun.

Yağsız Gıdalarla Besleyin

Kusmayan çocuklar, kendilerini iyi hissettikleri sürece normal bir diyetle beslenmeye devam edebilir. Yine de kızartmalardan, baharatlı, yağlı yiyeceklerden ve asitli içeceklerden uzak durmaya özen gösterin. Kusan çocuklara ise kusmayı bıraktıklarında tost, kraker, haşlanmış pirinç veya patates püresi gibi gıdaları küçük miktarlarda yiyecekler verebilirsiniz. Yoğurt, muz ve şeftali gibi meyveler, tavuk gibi yağsız etler de uygun yiyeceklerdir. Yine de iştahsızlığın bir süre daha sürebileceğini göz önünde bulundurun ve istemiyorsa yemek yemesi konusunda ısrar etmeyin.

Evde Dinlenmesini Sağlayın

Çocuğunuzun kendini daha iyi hissetmesine ve daha hızlı toparlamasına yardımcı olmak için evde dinlenmesine izin verin. Tekrar dışarı çıkmak, parka gitmek, kreşe devam etmek için ishalin sona ermesi, 24 saat boyunca kusma veya ateş olmaması gerekir.

Doktorunuz Önermedikçe İlaç Kullanmaktan Kaçının

Kusma ve ishal, vücudun enfeksiyondan kurtulma yollarıdır. Çocuk doktorunuz önermediği sürece çocuğunuza ishali, mide bulantısını ya da kusmayı önleyen ilaçlar vermeyin. İshal veya kusma için kullanılan ilaçlar, mide üşütmesinin daha uzun sürmesine neden olabilir. Ayrıca bebekler için tehlikeli olabilir. Çocuğunuzun ateşi varsa doğal yöntemlerle düşürmeye çalışın. Ateş düşürücü kullanmanız gerekiyorsa mutlaka doktorunuzun önerdiği ilacı kullanın. Çünkü bazı ateş düşürücü ilaçlar, mideyi daha kötü etkileyebilir. Doktorunuzun önerdiği ilaçları uygun dozda kullanmaya da mutlaka dikkat edin.^{3 4}

Bebeklerde Mide Üşütmesi Kaç Gün Sürer?

Mide üşütmesiyle sıkça karıştırılan gıda zehirlenmesi genellikle birkaç gün içinde geçer. Mide üşütmesi ise hastalığa hangi virüsün neden olduğuna bağlı olarak birkaç günden 2 haftaya kadar sürebilir. Her türün semptomları, virüsle temas ettikten sonra farklı zamanlarda başlar ve farklı süreler boyunca devam eder. Virüslere bağlı ortalama hastalık süreleri şu şekilde sıralanabilir: 

• Norovirüs: Belirtiler, genellikle virüsle temas ettikten 12-48 saat sonra başlar ve 1-3 gün sürer.
• Rotavirüs: Belirtiler genellikle virüsle temas ettikten 48 saat sonra başlar ve 3-8 gün sürer.
• Adenovirüs: Belirtiler genellikle virüsle temas ettikten 3-10 gün sonra başlar ve 1-2 hafta sürer.
• Astrovirüs: Belirtiler genellikle virüsle  temas ettikten 4-5 gün sonra başlar ve 1-4 gün sürer. ²

Mide Üşütmesi İçin Ne Zaman Doktora Başvurmak Gerekir?

Yenidoğan bebeklerde mide üşütmesi, ciddi bir durum olabileceğinden belirtiler ortaya çıktığında çocuk doktoruna başvurmak gerekir. Bebeğiniz veya çocuğunuz mide üşütmesinin başlangıcında yaklaşık 24 -48 saat boyunca ishal ve kusma döngüleri yaşayabilir. Aşırı ishal veya kusma çok fazla sıvı kaybına ve ciddi bir durum olan dehidrasyona yol açabilir. Bebeğinizde veya küçük çocuğunuzda aşağıdaki dehidrasyon belirtilerini görürseniz hemen çocuk doktorunuzu arayın:

• Koyu renkli idrar
• İdrar miktarında azalma
• 8-12 saat boyunca kuru bez
• Aşırı uyku hali
• Gözyaşı olmadan ağlama 
• Güçsüzlük
• Hızlı nefes alma
• Hızlı kalp atışı 
• Dudaklarda ve ağızda kuruluk
• Bıngıldağın çökmesi ^{1 2}

Mide üşütmesine aşağıdaki durumlar eşlik ediyorsa hemen en yakın sağlık kuruluşuna başvurmanız önem taşır. 

• İdrarda ya da dışkıda kan
• 38.9°C veya daha yüksek ateş
• Şiddetli karın ağrısı veya rahatsızlık
• Boyunda ve vücutta sertlik
• Şiddetli yorgunluk veya huzursuzluk
• Tepkisizlik ¹

Bebeklerde Mide Üşütmesi Nasıl Önlenir?

Mide gribini önlemenin en iyi yolu, el hijyenine özen göstermektir. Dışarıdan her geldiğinizde bebeğinizi kucağınıza almadan, yemeklerden önce, tuvaletten sonra ellerinizi dikkatlice yıkamanız gerekir. Daha büyük çocuklara ellerini en az 20 saniye boyunca ılık su ve sabunla nasıl yıkayabileceğini öğretmek ve sık sık yıkamasını öğütlemek önemlidir. Özellikle mide üşütmesinin yaygın olduğu dönemlerde bebeğinizin oyuncaklarını düzenli olarak ılık sabunlu suyla yıkamak, ailenin her üyesi için ayrı banyo havlusu kullanmak, çatal, kaşık, bardak gibi araçları paylaşmamak müde üşütmesini önlemeye yardımcı olabilir. Tüm bunlara ek olarak çocuğunuzun tüm önerilen aşılarını zamanında yaptırmanız da önem taşır. 

Uyarı: Bu metin kişileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.